Tekstovi

U izmaglici tišine

Jedna od zanemarenih a velikih slikarki dvadesetog veka, koju ni feministički pokret nije otkrio, nije volela ni da je hvale niti da je napadaju. Parižanka Mari Lorensan je tako u prvi plan istakla meru i ljudskost, kao što je i njen likovni svet ispunjen finim nabojavanjem i figuracijom koja teži apstrakciji.
Kao slikarka (jer ima i drugih interesovanja, za fotografiju i video rad) Kristina Milivojević (Beograd, 1985) nastavlja takvo plemenito zaveštanje ranog evropskog modernizma, potragu za lepotom na najmanje mogući vulgaran ili narativan način. Njena su likovna ostvarenja satkana od finog tkiva, suptilnih nanosa boje i blagih sazvučja, mada u tom delu ima snage i siline ekspresionizma, ali skrivene, kao muški element slike. Umetnica je u potrazi za čistom likovnošću, slikarstvom u kojem ne preovlađuju priča, religija ili prenaglašeni simbolizam, premda njeno slikarstvo nije lišeno metafizičkih vrednosti, ono je i svojevrsni vid tihovanja.
U izmaglici, tek naslućeni i naznačeni, vide se na njenim radovima ženski i muški aktovi, kao polazište i nastojanje da se ne odvoji od ljudskog, ali je opšta težnja prema apstrakciji, svedenom, možda i intelektualnom shvatanju slike. Ta apstrakcija u dosluhu je sa koloristički blagim monohromima Marka Rotka, lirskom apstracijom i onom tradicijom koju u Pariskoj školi predstavlja Zao Vu Ki. Reč je o modernom slikarstvu koje izbegava krajnosti Njujorške škole apstrakcije, tj. apstraktnog ekspresionizma, izraziti monohromizam koji nastavlja iskustva Kazimira Maljeviča ili sirovost enformela. Umetnost Kristine Milivojević tipično je modernistička ali treba biti svestan da je u vreme posle postmoderne, u dvadeset prvom veku, došlo do velike obnove raznih vidova apstrakcije, kada se činilo da je ona izgubljena za novu umetnost. Ovo slikarstvo ne zadire u krajnosti minimalizma i avangardističkog likovnog redukcionizma. Kako sam umetnica kaže, njen projekat prevođenja ljudske figure u apstrakciju, time i redefinisanje figuracije i apstrakcije, ima naznake nedovršenosti. To ostavlja prostor za dalje lične napore, istraživanja i tumačenja, ali i otvara estetičarsko pitanje modernog dela kao nedovršenog, onog koje ne vređa posmatračevu inteligenciju, ne daje mu se u potpunosti, ostavljajući mesta da ga sam gledaoc u sebi završi, domisli ili domašta. Naknadno doživljavanje kod ove umetnice ne bi bilo moguće bez likovnog erosa (a šta je sam slikarski čin nego erotičan) i bez nagih ženskih i muških figura skrivenog erotizma. Apstrakcija takođe može da ima svoju erotiku, pravljene su u Evropi izložbe na tu temu i objavljivane knjige. Kristina Milivojević u tom smislu pronalazi poput vrlih ranih modernista ravnotežu između viđenog, doživljenog i predstavljenog. Ako govorimo o metafizičkoj dimenziji njenog dela a ne samo o čulnoj, bilo bi to zadiranje u svojevrsnu estetiku tišine, kao što je i najveći deo slikarstva lišen buke i besa sadašnje civilizacije.

Dejan Đorić

Odnosi

Predstavljajući se publici u galeriji Cetra za kulturu Stara Pazova svojom drugom samostalnom izložbom, Kristina Milivojević u radovima za ovu postavku, prikazuje lične poetičke stavove vezane za različite vrste komunikacije koje iskazuje likovnim jezikom. Njena dela ispoljavaju jedan od mogućih vidova odnosa u okviru umetnosti, koja autorka doživljava kao opštu apstraktnu strukturu. Na slikama iz ciklusa Odnosi autorka pokušava da uspostavi lične relacije u okviru nove figuracije. Shodno tome, centralna tema njenih radova jeste figura, fragmentarno prikazana, kojom Kristina gradi svoju slikarsku ideju pomoću suptilnog tretiranja forme i svedenog kolorita. Depersonalizovane figure lazurno izvedene nalaze se u poetskom, drugom sloju slike. One su odraz krhkik osećanja i misli. Ti odnosi su fragilni, trošni, tanani, jedva prisutni, pa se i u radovima sve stapa i pretapa gde posmatrač može samo da nasluti stvarnu relaciju prikazanih figura ili sećanja na njih. Na suptilan i nežan način autorka je pokušala da uspostavi odnose koji više podsećaju na san nego na javu. Upravo se tu gradi poetika Kristininog slikarstva, u izmaglici između narativnog i likovnog.

Marija Ristić, MA istoričarka umetnosti

Transparentni Mi

Izložba obuhvata slike i crteze u kombinovanoj tehnici (akrilik, tuš, ugljen, pastel) gde preovladava apstrakni prikaz figure fragmentirano postavljen. Suština upotrebe likovnih elemenata i forme leži u stalnom preispitivanju vizuelnog problema u kojem uvek ostaje nešto neodredjeno i neodovršeno, nešto što podstiče obnavljanje pitanja bez traženja definitivnog odgovora. Transparentni Mi zapravo i jeste traženje odgovora za odnos naseg bica prema sebi i drugima. Granice tih odnosa kao tanane, trošne i jedva prisutne, protkane strahovima, iluzijama i frustracijama danasnjice. Percepcija radova kao takva je svojevrstan eksperiment elemenata koji nisu konačno rešenje već produkt istraživanja medjusobnih relacija umetnik-posmatrac.

Jovana Petrović, MA istoričarka umetnosti